Gornje Podunavlje za vreme Rimskog carstva
Sarmati
U predelu Gornjeg
Podunavlja su zabeležena naseobinska naselja kasnoantičkog doba.
Svodeći te podatke, došlo se do zaključka da su na ovim predelima živeli Sarmati, jer
se u rimskim pisanim izvorima jedino oni spominju. Sarmati su predstavljali tampon zonu
koja je trebalo da sprečava i odbije napade drugih sarmatskih i germanskih plemena sa severa
i istoka na rimsku provinciju Panoniju. Tako su Sarmati povremeno vršili ulogu graničara
Rimskog carstva. Sarmati su nomadski narod iranskog porekla, do sredine I milenijuma pre
n. e. nastanjen u oblastima oko južnog Urala. Po jeziku, kulturi i religiji bili su srodni
Skitima. U antičkim izvorima pominje se veliki broj sarmatskih plemena: Jazigi, Roksolani,
Alani, Masageti, Vali i dr. Po religiji bili su pagani, poštovali su vatru. Sarmati su se
često selili, uglavnom prema zapadu, gde su dolazili u sukobe i ratovali sa rimskim i vizantijskim
vojskama.
Mezijski limes
Rimski istoričar iz 4.
veka Amijan Marcelin, opisujući ratovanje cara Konstancija protiv
Sarmata u Bačkoj, obaveštava nas, da nakon pobede car preseljava nemirna sarmatska plemena na
druga staništa, a slobodne Sarmate ostavlja da žive u Šajkaškoj, obezbeđujući ih dodatnom granicom
- velikim šancem sa jarkom iliti limesom. Ta granica se nazivala Mezijski limes i predstavljala je
drvenu konstrukciju (sa rupama za debla u stenama). Mezijski limes se sastojao iz Banatskog i Bačkog
limesa :
- Banatski limes (Limes Dacicus) izgrađen je posle osvajanja Dacije radi rudnika u jugozapadnim Karpatima. Glavna utvrđenja su bila Tibiscum (Karansebeš) i Župa na ušću Bistre u Tamiš.
- U Bačkoj postoje rimski šanci s malim i velikim bedemom. Mali bedem ide od Apatina do Bačkog Petrovog Sela, a veliki od Novog Sada do Bačkog Gradišta.
Linkovi
Slike
Pripremila: Nađa Janjatović, IV-5
