Položaj Hidrografija	Stanovništvo Priroda Istorija Stari zanati	Privreda

Tetreb
Phasianidae

OPŠTI OPIS

Tetreb je rod šumskih ptica iz porodice koka (Phasianidae),koji obuhvata dve vrste. Tetrebu je srodan rod malih tetreba(Lyrurus). Spada u red koka i "CAR" je među našim pticama,koje pripadju tom rodu: ( tetreb melezan(kopilan), ruževac ili mali tetreb, leštarka, fazan, jarebica kamenjarka, jarebica poljska, snežna koka, prepelica),koliko po svojoj težini ( koja moze dostići i do 8 kilograma). Svadbena pesma tetreba se oglašava kao brušenje kose.

STANIŠTE

Živi u visokim planinama, obično iznad 1200 metara nadmorske visine. Dužina njegovog tela,kod najvećih primeraka iznosi do 110 cm, uključujući rep (oko 35cm) i kljun. Mužijaci su lepši, znatno jači od koka.Imaju lepše perije. Oko očiju ih krasi izrazito crvena mesnata ruža,koja se proteže u obliku polumeseca. Rep velikog tetreba je poseban ukras njegovog tela, koji se veoma lepo prikazuje u svadbenim igrama.

ISHRANA

Hranu tetreba sačinjavaju uglavnom semenke crnogoričkog i beloboričkog drveća, njihovi pupoljci i lišće. Jede i žitarice ako do njih dođe. Voli i životinjsku hranu. Larve, gusenice, crve. Ne pričinjava skoro nikakvu štetu..

RAZMNOŽAVANJE

U periodu parenja mužijak u praskozorje,počinje sa svojim brušenjem, pevanjem. U dugim pevanjima tetreb ne vidi i ne čuje. Smatra se da iz ljubavnog zanosa dolazo do anatomskih promena- zatvaranja ušnih duplji i očnih kapaka. Pritom tetreb ispruži vrat i pomera ga uvis i na dole. To dugo pevanje, bolje rečeno brušenje, ovladano zanosom, lovci zloupotrebljavaju i, trčeći, približavaju se tetrebu. Parenje počinje u aprilu i traje oko 20 dana. Ženka može da snese i do 8 jaja. Neprijatelji tetreba su: sove ušare,a njihove piliće i jaja uništavaju i druge štetočine - sive vrane, svrake, lisica kuna, jazavac, itd.

STANIŠTE

Nekada je bio brojan i široko rasprostranjen u planinskim područijima Srbije (Stara planina, Zlatar, Tara, Zlatibor, Golija, i Kopaonik).Osnovni uzroci naglog opadanja brojnosti populacije i nestajanja sa pojedinih lokaliteta bili su intezivna seča šuma,izgradnja šumskih puteva, potiskivanje četinarskih vrsta, veliki šumski požari, uznemiravanje i prekomeran lov.

UGROŽENA VRSTA

Danas procenjena vrednost iznosi 10-15 parova u Središnjoj Srbiji i 60-70 parova na teritoriji Kosova i Metohije. Usled male brojnosti i visokog stepena ugroženosti, veliki tetreb je u Srbiji proglašen za prirodnu retkost i zaštićen je trajnom zabranom lova.

FAKTORI UGROŽAVANJA VRSTE

  • Osnovni faktori ugrožavanja tetreba u Srbiji su:1-uznemiravanje na gnezdilištu(prisustvo brojnih izletnika, čobana, infrastrukturno otvaranje šuma, buka motornih testera i automobila), 2-uništavanje pojasa četinarskih šuma,posebno reliktnih borova, 3-iskorišćavanje šuma, planirano i ilegalno, 4-primena hemijskih sredstava u poljoprivredi i šumarstvu, 5-krivolov, 6-šumski požari, posebno na Prokletijama.

Linkovi

Pripremio: Marko Šuša, IV-3

Valid XHTML 1.0 Strict! | O nama | Site map | Kontakt | © 2008 - 2015 prof. Duško Obradović sa učenicima Gimn. "Veljko Petrović" Sombor | CSS-Cvele |